Một nghiên cứu quy mô lớn do các nhà khoa học từ Trung Quốc và Mỹ phối hợp thực hiện đã cung cấp thêm bằng chứng rõ ràng về điều này. Nghiên cứu được tiến hành với hơn 30.000 người từ 40 tuổi trở lên tại Trung Quốc – tất cả đều mắc chứng tăng huyết áp, theo The Guardian trích dẫn.
Hai nhóm, hai cách tiếp cận
Người tham gia được chia thành hai nhóm ngẫu nhiên:
- Nhóm 1 – Can thiệp tích cực: Được hỗ trợ sát sao bởi nhân viên y tế, bao gồm cấp thuốc huyết áp miễn phí, hướng dẫn sử dụng đúng cách, tư vấn chế độ ăn uống lành mạnh (giảm muối, giảm cân nếu cần, hạn chế rượu bia), cho mượn máy đo huyết áp và hướng dẫn theo dõi tại nhà.
- Nhóm 2 – Chăm sóc tiêu chuẩn: Tiếp tục nhận dịch vụ chăm sóc y tế thông thường tại các cơ sở y tế địa phương, không có thêm biện pháp can thiệp đặc biệt.
Sau 4 năm theo dõi, kết quả cho thấy nhóm can thiệp tích cực (nhóm 1) có số ca mắc sa sút trí tuệ thấp hơn đáng kể so với nhóm chăm sóc tiêu chuẩn. Cụ thể:
- Nhóm 1: 668 người mắc sa sút trí tuệ
- Nhóm 2: 734 người mắc sa sút trí tuệ
- Tương đương giảm 15% nguy cơ mắc bệnh ở nhóm 1
Không chỉ vậy, nguy cơ mắc suy giảm nhận thức nhẹ – tiền đề dẫn đến sa sút trí tuệ – cũng giảm 16% ở nhóm này.
Tầm quan trọng của việc kiểm soát huyết áp
Giáo sư Jiang He (Trung tâm Y tế Đại học Texas Southwestern, Mỹ), đồng tác giả nghiên cứu, khẳng định:
“Điều trị hạ huyết áp có thể ngăn ngừa sa sút trí tuệ ở những bệnh nhân tăng huyết áp chưa kiểm soát. Đây là biện pháp hiệu quả nên được nhân rộng để giảm gánh nặng toàn cầu về bệnh lý này.”
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý rằng điều trị huyết áp cao không phải là “lá chắn tuyệt đối”. Một số người dù được điều trị vẫn có thể phát triển bệnh sa sút trí tuệ. Do đó, các yếu tố nguy cơ khác như hút thuốc, béo phì, thính lực suy giảm, trầm cảm hay cô lập xã hội cũng cần được kiểm soát đồng thời.
Cảnh báo từ WHO
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2021 có khoảng 57 triệu người trên toàn cầu đang sống chung với chứng sa sút trí tuệ. Nhưng đáng chú ý, khoảng 50% số ca mắc có thể ngăn ngừa hoặc trì hoãn nếu xử lý tốt 14 yếu tố nguy cơ đã biết, đặc biệt là tăng huyết áp.
