
Nghiên cứu này được thực hiện với 120 người tham gia, chia làm hai nhóm. Một nhóm được cho nghe nhạc của Mozart, Strauss hoặc nhóm ABBA (ban nhạc Pop nổi tiếng thành lập ở Stockholm năm 1972) trong vòng 25 phút. Nhóm còn lại không nghe nhạc mà chỉ ngồi yên trong im lặng, đóng vai trò là nhóm đối chứng.
Kết quả nghiên cứu cho thấy:
- Nghe nhạc Mozart giúp giảm 4,7 mmHg huyết áp tâm thu và 2,1 mmHg huyết áp tâm trương.
- Nghe nhạc Strauss giúp giảm 3,7 mmHg huyết áp tâm thu và 2,9 mmHg huyết áp tâm trương.
- Trong khi đó, nhạc của ABBA không tạo ra ảnh hưởng đáng kể đến huyết áp hay nhịp tim.
Giáo sư Hans-Joachim Trappe, trưởng nhóm nghiên cứu, nhận xét:
“Trong nghiên cứu của chúng tôi, nghe nhạc cổ điển làm giảm huyết áp và nhịp tim, đặc biệt rõ ràng đối với nhạc Mozart và Strauss. Sáng tác của ABBA không thay đổi hoặc thay đổi rất ít huyết áp và nhịp tim. Điều này nhiều khả năng do yếu tố cảm xúc, nhưng ngôn từ bài hát cũng có thể đóng vai trò tiêu cực.”
Các nghiên cứu trước đây cũng cho thấy rằng các hoạt động thể chất như đạp xe, đi bộ nhanh, hay giảm lượng muối tiêu thụ xuống dưới 6g mỗi ngày có thể hạ từ 4–7 mmHg huyết áp tâm thu. Việc nghe nhạc cổ điển, do đó, được xem như một hình thức chăm sóc sức khỏe tinh thần đơn giản, dễ thực hiện và hiệu quả.

Âm nhạc – Liều thuốc tinh thần nuôi dưỡng cảm xúc tích cực
Không chỉ tác động đến sinh lý như huyết áp và nhịp tim, âm nhạc còn chạm tới cảm xúc sâu thẳm bên trong con người. Nhạc Mozart hay Strauss với nhịp điệu nhẹ nhàng, hòa âm tinh tế và không lời, có khả năng giúp tâm trí thư giãn, giải tỏa lo âu, tạo cảm giác an toàn và bình an.
Trong thế giới ngày càng ồn ào và nhiều áp lực, âm nhạc chính là không gian chữa lành. Những giai điệu cổ điển không chỉ mang lại hiệu ứng sinh lý tích cực, mà còn:
- Kích thích tư duy sáng tạo
Khi nghe nhạc cổ điển, đặc biệt là những bản nhạc không lời, não bộ được kích hoạt ở các vùng liên quan đến trí tưởng tượng và tư duy khái quát. Điều này giúp khai phóng khả năng liên kết ý tưởng, suy nghĩ theo hướng mở và phát triển các ý tưởng mới – điều rất hữu ích với các ngành nghề sáng tạo như viết lách, thiết kế, nghệ thuật hay nghiên cứu. - Nâng cao tâm trạng
Âm nhạc có khả năng kích thích não tiết ra dopamine – chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến cảm giác hạnh phúc và động lực. Những bản nhạc có tiết tấu dịu dàng, nhịp điệu đều và âm lượng vừa phải có thể làm dịu thần kinh, xoa dịu nỗi buồn, đồng thời tiếp thêm năng lượng tinh thần trong những lúc mệt mỏi hay chán nản. - Giảm căng thẳng mạn tính
Âm nhạc giúp làm giảm nồng độ cortisol – hormone gây stress – trong cơ thể. Khi stress kéo dài không được kiểm soát, nó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến huyết áp, giấc ngủ và hệ miễn dịch. Việc nghe nhạc cổ điển thường xuyên có thể đóng vai trò như một “liệu pháp thụ động” để kiểm soát căng thẳng hiệu quả mà không cần đến thuốc. - Hỗ trợ giấc ngủ sâu và ổn định hơn
Những bản nhạc cổ điển có tiết tấu chậm, dao động khoảng 60–80 nhịp/phút, đồng điệu với nhịp tim lúc nghỉ ngơi, có thể giúp đưa não bộ vào trạng thái thư giãn sâu. Điều này giúp dễ đi vào giấc ngủ hơn và duy trì giấc ngủ kéo dài, giảm tình trạng thức giấc giữa đêm. Nghe nhạc trước khi ngủ là một phương pháp hỗ trợ điều trị mất ngủ được khuyến khích bởi nhiều chuyên gia tâm lý. Trong thế giới ngày càng ồn ào và nhiều áp lực, âm nhạc chính là không gian chữa lành. Ảnh minh họa bởi AI
Khi cảm xúc “hòa hợp” cùng tần số âm nhạc
Nhiều nghiên cứu thần kinh học gần đây cho thấy: âm nhạc và cảm xúc sử dụng cùng một hệ thống thần kinh trong não bộ – đặc biệt là vùng não liên quan đến trí nhớ và điều tiết cảm xúc như hạch hạnh nhân (amygdala) và hồi hải mã (hippocampus). Điều đó lý giải vì sao chỉ cần nghe vài giai điệu quen thuộc, bạn có thể lập tức nhớ về một kỷ niệm cũ, hay bỗng cảm thấy an ủi giữa một ngày nhiều áp lực.
Một số liệu nghiên cứu thú vị khác:
- Người nghe nhạc cổ điển thường xuyên có khả năng kiểm soát cảm xúc tốt hơn (theo nghiên cứu của Đại học Stanford).
- Nghe nhạc êm dịu mỗi ngày 30 phút trong vòng 1 tháng giúp cải thiện 60% cảm giác lo âu (theo khảo sát từ Đại học Arizona).
- Âm nhạc giúp thúc đẩy lòng trắc ẩn, tăng cường kết nối giữa người với người, đặc biệt khi trải nghiệm âm nhạc cùng nhau (nghiên cứu từ tạp chí Frontiers in Psychology, 2022).
Tạm kết
Dù bạn đang tìm kiếm một phương pháp thư giãn sau ngày dài, một công cụ hỗ trợ sức khỏe tim mạch, hay đơn giản là một cách để sống chậm lại và cảm nhận cuộc sống — âm nhạc, đặc biệt là nhạc cổ điển như Mozart hay Strauss, chính là chiếc cầu nối giữa thân – tâm – trí. Hãy dành vài phút mỗi ngày để lắng nghe một bản nhạc nhẹ nhàng, vì đôi khi, sự bình an không đến từ việc im lặng, mà từ những giai điệu chạm đến trái tim.